Polish Supplementary Schools znane są jako polskie szkoły prowadzone przez organizacje polonijne, parafie lub stowarzyszenia. Ciekawostką jest, że nie są one powiązane z polskim ani z amerykańskim systemem szkolnictwa. Funkcjonują w weekendy, zwykle w soboty jako forma zajęć dodatkowych dla dzieci, młodzieży i dorosłych. W Klubie Tajniki Ameryki wspieramy Polonię w USA, dla której kwestia dwujęzyczności jest bardzo ważna. Wielu Klubowiczów-rodziców wysyła swoje dzieci właśnie do polskich szkół.
Zajęcia w takich szkołach obejmują naukę języka polskiego, historii, kultury i religii (opcjonalnie). Szkoły te nie mają jednak ujednoliconego programu nauczania i mogą różnić się między sobą. O tym, czego dotyczyć będzie plan zajęć, decyduje dana organizacja, np. rada szkoły czy inna wewnętrzna jednostka. To ona ustala też wysokość opłat (szkoły są płatne) i wszystkie inne kwestie, również te dot. zatrudniania nauczycieli.
Na zupełnie innych zasadach działają polskie szkoły podlegające pod rządowy nadzór Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Są to m.in. szkoły działające przy ambasadach, ale nie tylko. Te posiadają ministerialny nadzór, a nauczyciele muszą spełniać wymogi określone w polskim systemie edukacji. Inaczej jest w szkołach niepodlegającym ORPEG, gdzie nauczycielami są zwykle rodzice lub osoby z okolicznej Polonii (wtedy mogą oni np. nie posiadać akademickiego przygotowania pedagogicznego).
Wszystko od wynajmu budynku i prowadzenia księgowości, poprzez organizację imprez okolicznościowych aż po dzwonienie na przerwy i przygotowanie obiadów jest zadaniem rodziców. Szkoła istnieje tylko dzięki ich zaangażowaniu i poświęceniu. A jest ono znaczne. Spotykamy się 21 razy w roku szkolnym, głównie w soboty, zatem jest to społeczna szkoła polonijna. – wyjaśnia Katarzynę Grimm — dyrektorka Szkoły Języka Polskiego w Walnut Creek, CA.
W działaniu polskich szkół kluczowe jest podejście rodziców, którym zależy na utrzymywaniu dwujęzyczności swoich dzieci. W anglojęzycznym środowisku pielęgnowanie znajomości języka polskiego jest wyzwaniem, nawet w rodzinach polskojęzycznych. Polskie szkoły są wsparciem w tym obszarze. Niektóre oferują możliwość przygotowania do egzaminów językowych z języka polskiego, np. LOTE (Languages Other Than English i World Language Comprehensive Exam) czy Avant (Avant STAMP 4S, WS i APT są rekomendowanych przez American Council on Education ACE w college’ach). Zdany egzamin z języka polskiego jako obcego w ramach certyfikacji Global Seal of Biliteracy w wielu przypadkach zwalnia osoby planujące studia w Polsce z językowych kursów przygotowawczych przed ich rozpoczęciem.
Szkoła działa dla dzieci, których język polski jest językiem drugim, a w wielu przypadkach językiem mniejszościowym. Obecnie spotyka się w niej około 130 uczniów — od przedszkolaków po licealistów. W większości są to dzieci drugiego pokolenia emigrantów, a także te, które urodziły się w Polsce, a teraz mieszkają w okolicach zatoki San Francisco. Rozwijamy u nich kompetencje językowe w zakresie słuchania, mówienia, czytania i pisania w języku polskim, pomagając osiągnąć pełną dwujęzyczność i dwukulturowość. – tłumaczy Katarzyna Grimm.
To nie tylko nauka języka polskiego, ale przede wszystkim polskiej kultury, historii i tradycji oraz integracja lokalnej Polonii. Szkoły organizują wycieczki, harcerstwa, zajęcia plastyczne, imprezy dla rodziców, występy, a nawet… polonijne studniówki.
To nie tylko nauka języka polskiego, ale przede wszystkim polskiej kultury, historii i tradycji oraz integracja lokalnej Polonii.
Przy szkole działa biblioteka szkolna, w której mamy ponad 800 pozycji dla dzieci i młodzieży. Organizujemy wydarzenia kulturalne takie jak Konkurs Recytatorski czy Jasełka i celebrujemy polskie tradycje, np. mikołajki czy tłusty czwartek. W ten sposób budujemy więzi oraz poczucie przynależności do wspólnoty Polaków. Pomagamy budować tożsamość naszych uczniów, wspieramy ich wiedzę o polskich korzeniach i polskim pochodzeniu. – dodaje Katarzyna Grimm.
Szkoły tego typu utrzymują się z głównie z datków sponsorów, organizacji wydarzeń dla Polonii i opłat. Roczne czesne różni się w zależności od stanu, ilości zajęć. Uśredniając, możemy przyjąć, że wynosi ok. $700 za oba semestry.
Polska Szkoła to niesamowite miejsce, gdzie dzieci mogą spotkać rówieśników mówiących po polsku i będących w podobnej sytuacji życiowej. Tu zawiązują się przyjaźnie na lata, nie tylko wśród dzieci, ale także wśród rodziców. – podsumowuje Katarzyna Grimm.
Dwujęzyczność i dwukulturowość to wyzwanie, które rodzi wiele pytań: jakie strategie bilingualności są najskuteczniejsze, jak dbać o zachowanie tradycji i znaleźć złoty środek. Na naszym blogu będą pojawiać się te tematy, podobnie jak w zamkniętej grupie na Discord, do jakiej mają dostęp nasi Klubowicze.
